Juridisch nieuws

Minister Weerwind: " (...) Juist in deze tijden van stijgende inflatie en terugbetaling van coronamiddelen kunnen sommige mensen en bedrijven snel in de problemen raken. Ik wil dat daar gericht actie op ondernomen kan worden en dat er zo vroeg mogelijk contact is tussen schuldeiser en schuldenaar. Om incasso en executie te voorkomen, werk ik de rol uit die een coördinerend deurwaarder kan hebben bij de samenwerking tussen incasseerders, gerechtsdeurwaarders en schuldhulpverleners. Om mogelijk te maken dat rechters een betalingsregeling opleggen, ontvangt u volgend jaar een wetsvoorstel. (...)"

Reactie op het eindrapport van het onderzoek naar hardvochtige effecten van (de uitvoering van) de Participatiewet, de werknemers-regelingen en de uitbetaling van het persoonsgebonden budget (pgb). Dat onderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van de motie Omtzigt c.s. Deze motie sluit aan bij de inzet van het kabinet om actief te monitoren hoe wet- en regelgeving in de praktijk voor burgers uitpakt en in te grijpen waar dat nodig is. Algemeen geldt voor de SZW-regelingen in de huidige situatie dat hogere kosten van levensonderhoud waaronder hoge energiekosten, problemen kunnen veroorzaken voor kwetsbare groepen en lagere en middeninkomens. Dit geldt bijvoorbeeld voor schuldenaren omdat deze kosten niet worden meegenomen in het vaststellen van de beslagvrije voet, aflossingscapaciteit of draagkracht. In bepaalde gevallen kan dit leiden tot ontwrichtende situaties en daarmee hardvochtige effecten. Het kabinet geeft aan te willen onderzoeken wat voor stappen er mogelijk zijn rondom de hoogte van de beslagvrije voet.

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft op 10 november 2022 overleg gevoerd met de minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind.

Onderwerp van gesprek was onder meer de oninbaarheid bij de executie van civiele vonnissen en dat de Europese Commissie ervoor heeft gewaarschuwd dat, als vonnissen niet geëffectueerd worden, dat leidt tot een mate van straffeloosheid, zelfs in het civiele recht. De minister verwijst naar zijn werkbezoek aan de KBvG en zegt toe in het eerste halfjaar van 2023 met de KBvG het gesprek aan te gaan over de transparantie van vermogen en sancties bij onttrekking aan het vermogen. De uitwerking van de motie van 16 december 2021 van de Tweede kamerleden Van Nispen (SP) en Ellian (VVD) over oninbare civiele vonnissen wordt meegenomen in het overleg.

Gerechtsdeurwaarders moeten om hun werk goed te doen vaak controleren of een adres klopt. Dat kan digitaal maar kost tijd om te doen en moet altijd en zorgvuldig gebeuren. Een deurwaarder wordt betaald voor zijn werk door de kostenveroordeling in procedures waarin de (schuld)eiser gelijk krijgt. Om de werkzaamheden die hij voor adrescontrole moet doen te betalen worden de geldende tarieven met dit besluit (maximaal 2 euro per handeling) verhoogd. Er is onlangs een consultatie gepubliceerd. 

Gelet op de bijzondere omstandigheden op de energiemarkt, worden tijdelijk, voor de winterperiode 2022/2023, de regels voor het handelen van een netbeheerder of leverancier bij betalingsachterstanden van (klein)verbruikers aangescherpt en de situatie van wanbetaling als grond voor beëindiging van de levering en afsluiting van een (klein)verbruiker in beginsel uitgesloten.

Vanaf 26 oktober 2022 tot 1 april 2023 geldt een algeheel afsluitverbod. Alleen wanneer aantoonbaar aan drie extra procedurevoorschriften is voldaan, mag worden afgesloten. Daarnaast geldt bij het aanbieden van een betalingsregeling een heraansluitverplichting.

De digitale transformatie van de samenleving maakt dat ook de justitiesector met de tijd mee moet gaan. Voor efficiënte grensoverschrijdende samenwerking tussen bevoegde justitiële autoriteiten in civielrechtelijke en strafrechtelijke aangelegenheden is de beschikbaarheid van een veilige, betrouwbare, en tijdbesparende vorm van elektronische communicatie nodig. Daarnaast kan de digitale toegang tot het recht voor burgers en bedrijven, waaronder toegang tot de rechter, in grensoverschrijdende zaken worden verbeterd. Tegen die achtergrond heeft de Europese Commissie (hierna: de Commissie) een voorstel gedaan voor een verordening en een richtlijn over de digitalisering van de justitiële samenwerking en toegang tot het recht in de EU in grensoverschrijdende civielrechtelijke en strafrechtelijke aangelegenheden (hierna: het voorstel). Dit voorstel wordt momenteel in raadswerkgroepen besproken.

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een aantal vragen voorgelegd aan de bewindspersonen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2023.

Vraag 186: Hoeveel deurwaarderskantoren zijn er actief in Nederland? Hoeveel daarvan hebben uitgesproken om sociaal te incasseren?

Vragensteller is van harte uitgenodigd eens een dag mee te lopen met een gerechtsdeurwaarder.

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft op 6 oktober 2022 overleg gevoerd met de heer Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, en mevrouw Yeşilgöz-Zegerius, minister van Justitie en Veiligheid.

- Van Nispen (SP) heeft vragen gesteld over het sociaal tarief n.a.v. de brief van de KBvG;

- Daarnaast heeft hij gevraagd of we niet af moeten van marktwerking;

- De minister heeft zijn steun uitgesproken aan de gerechtsdeurwaarders. Hij geeft aan dat de herbezinning van de ambtelijk-maatschappelijke rol en de vergoedingensystematiek wordt besproken aan de thematafels. Hij ziet een verschuiving van escalatie naar duurzame oplossingen, en ziet een sociaal tarief als vangnet voor de deurwaarder om burgers met problematische schulden vroegtijdig en snel door te geleiden naar een passende oplossing;

- Einde jaar komt de minister met een brief over de uitkomsten van de thematafels, waarin hij ook aan zal geven welke accenten hij wil leggen.

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft op 6 oktober 2022 overleg gevoerd met mevrouw Schouten, minister voor Armoedebeleid.

- Simons (BIJ1) stelt een vraag over voorkomen dat er veel winst wordt gemaakt op (verjaarde) schulden.
- Sahla (D66) vraagt naar visie op incasso en hoeveel geld er naar vroegsignalering gaat.
- Palland (CDA) maakt een opmerking over de schuldensector, en stelt vragen over de prikkels binnen het huidige systeem. Ze noemt dat deurwaarders zelf bepalen wanneer ze naar de rechter gaan, dat dat negatief is voor de schuldenaar en dat de deurwaarder eraan verdient. Ze wil weten hoe de minister aankijkt tegen het verankeren van een betalingsregeling in de wet, en vindt dat er gebrek is aan inzicht en coördinatie in de schuldinning.

- De minister geeft aan dat er wordt gekeken hoe bij private schuldeisers een coulantere betalingsregeling kan worden afgedwongen. Er volgt een voorstel over het recht op een betalingsregeling i.s.m. minister Weerwind.
- Simons (BIJ1) vraagt naar de wet incassodienstverlening en de schade die aangericht kan worden zolang de nieuwe wet nog niet is ingegaan. Ze geeft aan een tweeminutendebat aan te vragen en denkt aan moties. De minister gaat kijken of er mogelijkheden zijn om het wetstraject te versnellen.

De minister stuurt voor de begrotingsbehandeling SZW:
- Een brief over het implementatieplan van het programma aanpak armoede en schulden
- Een brief over onder andere de WKI en de schuldhulpverlening, in samenwerking met minister Weerwind.

Op 3 oktober is het wetsvoorstel ‘Verzamelwet SZW 2023’  en de Memorie van toelichting aan de Tweede Kamer gezonden. In deze Verzamelwet zijn (weer) wijzigingen in de bvv-regeling opgenomen.