Uitzonderingen zijn mogelijk
Op de dagen hieronder mogen in principe geen ambtshandelingen worden verricht. Er zijn echter uitzonderingen. Als het echt noodzakelijk is om toch een ambtshandeling te verrichten, bijvoorbeeld op een zondag, feestdag of buiten de wettelijke tijden, kan de schuldeiser toestemming vragen aan de Voorzieningenrechter. Als die toestemming wordt verleend, mag de gerechtsdeurwaarder alsnog handelen. Dat kan bijvoorbeeld nodig zijn als een schip dreigt uit te varen en moet worden tegengehouden. Of in een gezinssituatie waarin één ouder weigert de paspoorten van de kinderen af te geven, waardoor een vakantie niet door kan gaan. In zulke gevallen kan de tijd dringen en is optreden, zelfs op een zondag, soms onvermijdelijk.
Op welke dagen mag geen exploot worden uitgebracht in 2026?
1. Explootvrije dagen (wettelijk)
Op de volgende dagen mogen geen ambtshandelingen worden verricht:
- Alle zondagen
- 1 januari
- Nieuwjaarsdag
- 6 april – Tweede Paasdag
- 14 mei – Hemelvaartsdag
- 25 mei – Tweede Pinksterdag
- 25 december – Eerste Kerstdag
- 26 december – Tweede Kerstdag
2. Gelijkgestelde explootvrije dagen (2026)
Daarnaast wijst het Ministerie van Justitie elk jaar enkele werkdagen aan die in de praktijk worden behandeld als feestdag. Dit zijn altijd dagen direct voorafgaand of direct na een feestdag en die aansluiten aan het weekend. In 2026 zijn dat:
- 2 januari 2026
- 15 mei 2026 (de vrijdag na Hemelvaart) Ook op deze dagen worden geen ambtshandelingen verricht, tenzij de Voorzieningenrechter daar toestemming voor geeft.
Waarom bestaan deze regels?
Explootvrije en gelijkgestelde dagen zorgen voor rust, duidelijkheid en rechtszekerheid. Het idee is dat mensen niet worden geconfronteerd met ingrijpende officiële handelingen op momenten die daar maatschappelijk niet voor bedoeld zijn, zoals zon- en feestdagen. Alleen als het echt niet anders kan en na toestemming van de Voorzieningenrechter wordt van deze regel afgeweken.
Wist u dat…
- …niet elke dag geschikt is voor officiële handelingen?
De wet voorkomt dat ambtshandelingen worden verricht op momenten die daar maatschappelijk niet voor bedoeld zijn. Daarom zijn er explootvrije dagen, zoals zondagen en feestdagen, en in 2026 ook enkele aangewezen werkdagen die aansluiten op feestdagen. - …een gerechtsdeurwaarder geen ambtshandeling mag verrichten tussen 20.00 en 07.00 uur?
De avond en nacht gelden als ongeschikt voor officiële mededelingen. Betekenen gebeurt daarom overdag en onder zorgvuldige omstandigheden. Maar, wederom, tenzij er sprake is van een uitzondering en er toestemming is van de Voorzieningenrechter. In dat geval mogen er wel ambtshandelingen worden verricht buiten de wettelijke tijdstippen om. - …er uitzonderingen mogelijk zijn, maar alleen met toestemming van de rechter?
Soms kan wachten niet. In uitzonderlijke en urgente situaties kan een schuldeiser toestemming vragen aan de voorzieningenrechter. Pas na die toestemming mag een gerechtsdeurwaarder toch handelen op een explootvrije dag. - …explootvrije dagen zorgen voor rust en voorspelbaarheid?
Deze regels zijn er niet om procedures te vertragen, maar zorgen ervoor dat mensen niet worden geconfronteerd met officiële handelingen op momenten die daar maatschappelijk niet voor bedoeld zijn. Het vastleggen van deze dagen is er om rechtszekerheid te bieden. Voor burgers, bedrijven en de rechtspraak. Iedereen weet waar hij aan toe is. - …een exploot iets zegt over de vorm, niet over de inhoud?
Het uitbrengen van een exploot gaat over zekerheid van bezorging. De gerechtsdeurwaarder is geen partij in het geschil en ook niet verantwoordelijk voor wat er inhoudelijk in een brief staat. De gerechtsdeurwaarder is onafhankelijk en onpartijdig. Hij toetst een opdracht alleen op strijd met de openbare orde of de goede zeden. De inhoudelijke beoordeling van de boodschap is aan de rechter. - …er toezicht is en een klachtenprocedure bestaat?
Twijfelt u of een gerechtsdeurwaarder juist heeft gehandeld, dan kunt u een klacht indienen bij de onafhankelijke Kamer voor Gerechtsdeurwaarders. Uiteindelijk kan ook de rechter toetsen of de gerechtsdeurwaarder binnen de wet is gebleven.
Tot slot
Explootvrije dagen lijken misschien een klein detail in de wet, maar ze hebben een duidelijke functie. Ze geven aan wanneer officiële handelingen wel en niet mogen plaatsvinden. Dat zorgt voor rust, duidelijkheid en zorgvuldigheid in de toepassing van het recht.
