Het recht wordt geblokkeerd
Dit kan zo niet langer, vond Van der Putten, want het openbaar maken van deze informatie aan derden kan degene over wie het gaat zeer ernstig schaden. In zijn gerechtsdeurwaarderspraktijk had hij dit al meerdere keren meegemaakt. Van der Putten haalde enkele praktijkvoorbeelden aan. Een verweerder die was ontslagen nadat de nieuwe werkgever er door een loonbeslag achter kwam dat de vrouw in een vechtscheiding een paar grote misstrappen had begaan. Het leven van een verweerder dat rond ging in het dorp omdat het vonnis alle ‘juicy details’ over zijn psychiatrische problemen bevat. En een geschil tussen concurrenten waar door beslag allemaal bedrijfsgevoelige informatie op straat lag. Van der Putten: “En onlangs had ik weer een andere zaak. Een verzoeker had een vordering van een miljoen, maar omdat er in het vonnis hoogstvertrouwelijke gegevens stonden besloot hij er niet mee verder te gaan. Het risico op publicitaire schade was gewoon te groot.” Het recht wordt dus geblokkeerd en daar waar recht moet worden gedaan, wordt schade veroorzaakt.
Achterliggende documenten overbodig
De achterliggende documenten bij het exploot zijn bovendien overbodig en de partijen die de informatie ontvangen hebben niets met de inhoud te maken. De derde moet weten om wie het gaat, wat hij moet doen, welk bedrag verschuldigd is en dat er beslag gelegd mag worden. De gerechtsdeurwaarder verklaart in het exploot op ambtseed dat hij houder is van de grosse en dat hij gerechtigd is om beslag te leggen. Meer informatie heeft de derde niet nodig, hij hoeft de deurwaarder niet te controleren en er is geen enkele reden waarom hij moet weten waar het geschil over gaat.
'Wetsaanpassing niet noodzakelijk'
De Verzamelwet Justitie en Veiligheid 2022 stond in februari 2022 op de agenda van de Kamer. Van der Putten hoopte met het aanzwengelen van dit onderwerp een aanpassing te kunnen bewerkstelligen in het beslag- en executierecht. In 2019 was deze situatie al eens in de Kamer aan de orde gesteld door het CDA naar aanleiding van de herziening van het beslag- en executierecht. Toenmalig minister Dekker van Rechtsbescherming vond indertijd echter dat een wetsaanpassing niet noodzakelijk was.
“Bij derdenbeslag wordt een derde, die buiten het geschil staat, betrokken in de tenuitvoerlegging van de titel. De derde moet zich er in ieder geval van kunnen vergewissen dat er een executoriale titel is, om welke schuldenaar het gaat en wat het beloop is van de vordering van de schuldeiser. Deze gegevens heeft hij nodig om het beslag uit te voeren en er zeker van te zijn dat de schuldeiser inderdaad gerechtigd is om gelden te ontvangen die normaal gesproken naar de schuldenaar zouden gaan. Het is daarom niet meer dan logisch dat de derde-beslagene ook de titel ontvangt op grond waarvan dit gebeurt. Voor alleen een mededeling is destijds niet gekozen. Ik zie geen reden om dat op dit moment te wijzigen.”
Minister bereid tot wijziging rechtsvordering
De column heeft veel aandacht gekregen, onder meer van ketenpartners. En een toelichtende e-mail van Van der Putten was aanleiding voor Tweede Kamerlid Michiel van Nispen (SP) om opnieuw schriftelijke Kamervragen te stellen over deze gang van zaken. Op 15 april antwoordde de nieuwe minister van Rechtsbescherming, Franc Weerwind, in een Kamerbrief dat hij gelet op de proportionaliteit en de gevolgen voor de burger ertoe bereid was de rechtsvordering zo te wijzigen dat de ambtsedige verklaring van de gerechtsdeurwaarder in het exploot volstaat.
“Gelet op hoe we nu omgaan als maatschappij met vraagstukken als privacy vraagt dat ook bij derdenbeslag om een andere manier van denken. Bij een volgende wetswijziging van het Rv zal dit daarom worden meegenomen, na afstemming met de Raad voor de rechtspraak en de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders over hoe dit het beste vorm kan worden gegeven.”
Signalen KBvG goed opgepakt
Via een internetconsultatie op het wetsvoorstel Verzamelwet beslag- en executierecht heeft de KBvG vervolgens concrete suggesties gedaan om een aantal (onderdelen van) artikelen te verwijderen en andere onderdelen te wijzigen, waardoor gerechtsdeurwaarders de titel met de vertrouwelijke informatie niet meer bij het exploot hoeven te betekenen. Het ministerie gaat met dit voorstel aan de slag en naar alle waarschijnlijkheid wordt de wet nog dit kalenderjaar aangepast.
Van der Putten is blij dat het door het directe contact met Van Nispen mogelijk is geweest op deze korte termijn de aanpassing mee te nemen in de Verzamelwet beslag- en executierecht en dat signalen van de KBvG serieus zijn opgepakt. “Dit is een mooi voorbeeld hoe je samen problemen op kan lossen, van signaleren, naar uitwerken tot uitvoering."